Grafika rastrowa a grafika wektorowa – różnice

Wiedza dotycząca rodzajów plików i ich zastosowania była dziedziną dotyczącą profesjonalnych grafików komputerowych. Jednak obecnie bardzo powszechny dostęp do wszelkich programów graficznych spowodował, że mamy często styczność z projektami wykonywanymi przez amatorów w domowym zaciszu. Coraz częściej zdarza się, że te projekty są na bardzo wysokim poziomie, jednak często są przesyłane do nas w niepoprawnych plikach graficznych lub z niepoprawnymi parametrami.

Rodzaje grafiki

Przede wszystkim należy zacząć od tego, że grafikę dzielimy na rastrową i wektorową. Każda z nich używana jest w innej dziedzinie. Różnice między nimi znacząco wpływają na możliwości edycji grafiki, ponieważ grafika wektorowa przystosowana jest do przygotowywania projektów graficznych, natomiast grafika rastrowa używana jest na przykład do edycji zdjęć.

Grafika rastrowa

Obraz w grafice rastrowej składa się z milionów malutkich pikseli. Ten rodzaj grafiki głównie służy do przechowywania zdjęć. Jego największą wadą jest fakt, iż otrzymany plik można jedynie pomniejszać bez utraty jakości. W przypadku gdybyśmy chcieli taki plik powiększyć, jego jakość będzie spadała wraz z powiększaniem rozmiaru zdjęcia. Podczas powiększania zdjęcia uwydatniają się piksele, co powoduje, że kształty robią się coraz bardziej kwadratowe.

Niechciane zjawisko pikselowania powoduje, że w przypadku druku wysokiej jakości, musimy otrzymać plik o bardzo dużej rozdzielczości. Większa rozdzielczość wpływa z kolei na coraz większy rozmiar pliku, który należy do nas przesłać. Co czasem doprowadza do sytuacji, w której poczta mail nie przepuszcza maili, ponieważ załącznik jest zbyt duży.

Grafika rastrowa – Rozszerzenia

Najbardziej popularne rozszerzenia plików grafiki rastrowej:

• jpeg / jpg – najbardziej rozpowszechniony format plików. Stratny. Najlepiej używać go do zapisu obrazów z delikatnymi przejściami kolorów, ponieważ przy szybkich przejściach i drobnych detalach format ten wygładza przejścia kolorystyczne oraz niweluje ostrość krawędzi drobnych elementów. Bardzo rozpowszechniony do zapisu zdjęć do użytku domowego,
• png – używany głównie w Internecie ze względu, że w odróżnieniu od .jpg potrafi zapisywać przezroczystość. Możemy z nim zapisać plik w tybie 48-śmio bitowego RGB (więcej o kolorach w artykule Różnica między CMYK a RGB) dzięki czemu plik będzie wolny od zniekształceń, które występują np. w .jpg,
• gif – rozpowszechniony głównie w Internecie. Podobnie jak .png potrafi zapisywać przezroczystość. Dodatkowo potrafi zapisywać kilka zdjęć w jednym pliku tworząc bardzo proste animacje, które również łatwo znaleźć w Internecie. Przy odpowiednim ułożeniu kilku obrazów, występuje możliwość zapisu w tym rozszerzeniu pliku bez strat.
• tif – rozpowszechniony w Internecie ze względu na umiejętność zapisania przezroczystość. Istnieje możliwość zapisania w nim pliku w formie bezstratnej. Wykorzystywany w grafice trójwymiarowej oraz w obrazowaniu medycznym.

Wszystkie wyżej wymienione rozszerzenia są w formie stałej, uniemożliwiającej edycję. Istnieje możliwość zapisania pliku w formacie edytowalnym, czyli bezpośrednio z programu graficznego i bez kompresji. Oznacza to, że do otwarcia takiego pliku potrzebujemy program, na którym był tworzony oraz po otwarciu go będziemy mieli możliwość jego dowolnej edycji.

Najczęstsze rozszerzenia to:

• .psd – rozszerzenie Adobe PhotoShopa. Trzeba zwracać uwagę na wersję programu, ponieważ plik zapisany w nowszej wersji nie otworzy się w starszej,
• .xcf – rozszerzenie programu GIMP,
• .lrcat – rozszerzenie programu Lightroom.

Grafika rastrowa – Programy

Najczęściej spotykanymi programami do obróbki grafiki rastrowej są:

• Adobe Photoshop – najbardziej znany i najczęściej wybierany przez profesjonalistów program do obróbki zdjęć. Jednak również zupełny amator będzie miał z niego niezły pożytek, ponieważ najczęściej używane funkcje są uwydatnione, a oprócz tego na YouTube są setki filmików z instrukcją jak poprawić zdjęcie,
• Adobe Lightroom – bardzo zbliżony możliwościami do PhotoShopa. Często używany jako uzupełnienie PhotoShopa. Posiada bogate możliwości porządkowania obrazów oraz można z niego korzystać online,
• GIMP – w odróżnieniu od poprzedników, jest to program bezpłatny. Umożliwia podstawową edycję i modyfikację zdjęć.
• Microsoft Paint – zupełnie amatorski program do obróbki grafiki rastrowej. Wyróżniającą cechą jego jest możliwość edycji pojedynczych pixeli, przez co jest bardzo popularny wśród artystów pixel artu,
• Polarr – pierwsze z grupy narzędzi dostępnych tylko online. Prawdopodobnie najbardziej rozbudowany program do pracy ze zdjęciami. Co prawda posiada wersję płatną z pełnią możliwości ($2 za miesiąc) jednak bezpłatna wersje również świetnie sobie radzi,
• Pixlr – bardzo dobre i rozbudowane narzędzie do pracy z grafikę rastrową. Stara się nadążać za PhotoShopem, poprzez kopiowanie jego możliwości. Podobnie jak poprzednik jest to program dostępny wyłącznie online. Posiada dwie wersje – bezpłatną i płatną $1.99 / miesiąc,
• Canva – fantastyczne narzędzie służące do projektowania. Jeżeli potrzebujesz wykonać grafikę do postu na Facebooku lub Instagramie, Canva nie tylko ci to ułatwi, poprzez zaoferowanie gotowych szablonów, ale również dostosuje wymiary grafiki do standardów serwisów. A może potrzebujesz infografiki, CV, papieru firmowego? Canva potrafi wszystko!

Grafika wektorowa

W odróżnieniu od grafiki rastrowej, obraz zapisany w formie grafiki wektorowej, składa się z krzywych oraz wypełnień. Oznacza to, że taki plik można dowolnie zmieniać, a obraz nadal będzie ostry. Z tego powodu ten rodzaj grafiki używany jest w drukarniach, agencjach reklamowych itp. Grafiki wykonane z technologii rastrowej można bez problemów umieścić na malutkich wizytówkach jak również na ogromnych banerach bez straty jakości.

Plik wektorowy możemy szybko i bezproblemowo zmienić na plik rastrowy. Jednak zabieg odwrotny jest praktycznie niemożliwy.

Grafika wektorowa – Rozszerzenia

Najbardziej popularne rozszerzenia plików grafiki wektorowej:

• pdf – co prawda format pdf spotykamy głównie w pismach, jednak jest on również bardzo często używany w profesjonalnych agencjach reklamowych czy drukarniach do zapisu plików w formie wektorowej. Co prawda gdy otworzymy go w programie od otwierania plików pdf, to nie mamy możliwości jego edycji, natomiast gdy zostanie on otwarty w programie do grafiki wektorowej, możliwość edycji nam się pojawia.
• cdr – plik programu CorelDraw. Jest to jeden z najbardziej rozpowszechnionych programów do obróbki wektorowej.
• eps – uniwersalny format obsługiwany przez większość popularnych programów do grafiki wektorowej. Najczęściej używany do pojedynczych elementów jak np. logo, znak rozpoznawczy. Charakteryzuje się tym, że bez problemów można go otworzyć również za pomocą wbudowanej w system operacyjny przeglądarki zdjęć,
• ai – plik formatu Adobe Illustratora. Największy konkurent CorelDraw. Na szczęście pliki z obu tych programów są obsługiwane przez programy konkurencji,
• svg – plik wyjściowy z programu Inkscape.

Grafika wektorowa – Programy

Programy do obsługi grafiki wektorowej są dużo mniej popularne, ponieważ ich zastosowanie ogranicza się praktycznie do zadań profesjonalnych. W programach do obróbki grafiki wektorowej wykonywane są wszystkie rysunki, grafiki, infografiki itp. Do najpopularniejszych programów zaliczamy:

• CorelDraw – program do przygotowywania grafik również do użytku profesjonalnego,
• Adobe Illustrator – największy konkurent CorelDraw. Funkcjonalność praktycznie taka sama,
• Inkscape – w odróżnieniu od poprzedników jest to program bezpłatny.